Сүүлийн үед Netflix-ийн “When Life Gives You Tangerines” (폭싹 속았수다) хэмээх солонгос цуврал дэлхий даяар ихээхэн анхаарал татаж байна. Энэхүү драмын эхний ангиудад Жэжүгийн хаэнёо буюу усан доогуур шумбаж далайн баялаг түүгч эмэгтэйчүүд гарч ирэн, олон хүний сэтгэлийг хөдөлгөжээ. Мөн JTBC болон BBC студийн хамтран бүтээсэн тусгай баримтат кино болох “Deep Dive Korea: Song Ji-hyo’s Haenyeo Adventure” (딥 다이브 코리아) нь Жэжүгийн хаэнёогийн амьдралын хэв маяг, хатуу орчинд хэрхэн тэсвэр тэвчээртэйгээр амьдарч ирсэн тухай гүн гүнзгий ойлголтыг өгч, дэлхий дахинд солонгосын усан шумбагч эмэгтэйчүүдийн соёл-ыг танилцуулжээ. Хаэнёо гэж хэн бэ? Хаэнёо (해녀, Haenyeo) гэдэг нь амьсгалах тусгай төхөөрөмжгүйгээр далайн ёроолд шумбаж, сам хорхой, наймаалж, далайн өргөст хэмх, замаг, мийрэн гэх мэт далайн бүтээгдэхүүн түүдэг эмэгтэйчүүдийг хэлдэг. Энэ уламжлалт мэргэжил нь Зүүн Ази, ялангуяа Солонгос болон Япон улсад л онцгой хэлбэрээр хөгжсөн байдаг. Жэжү арал дээр хамгийн олон хаэнёо амьдардаг ба тэдний соёл, амьдралын хэв маяг нь дэлхий дахинаа сонирхол татахуйц өв болсон. Хаэнёо нар “тэваг” (테왁) хэмээх хөвдөг дугуй ашиглан далайн усанд хөвж, доорх “мангшири” (망시리) гэж нэрлэгдэх уутанд олзоо хийнэ. Тэдний гол хэрэглээний багажууд нь: Түүхэн дэх хаэнёо Хаэнёо бол байгальд үндэслэсэн, байгальтай харилцан зохицсон уламжлалт мэргэжил юм. Түүхэн баримтаас үзвэл, 1105 онд Корио улсын үед хаэнёогийн тухай анхны тэмдэглэл байдаг. Жэжүгийн эмэгтэйчүүд 7–8 наснаасаа далайд орж, “Аэги Бадаг” гэж нэрлэгддэг гүехэн усаар эхэлж сурч, улмаар 15–16 насандаа жинхэнэ хаэнёо болж амьдралаа залгуулдаг байв. Өнгөрсөн зууны үед хаэнёо нар зөвхөн Жэжүд биш, мөн Солонгосын бусад эрэг орчмоор, цаашлаад Япон, Оросын Владивосток, Хятадын Далянь, Чиндао хүртэл явж, улирлын хөдөлмөр эрхэлдэг байв. Хаэнёо соёлын өв болон олон улсын үнэлгээ 2016 онд “Жэжү хаэнёогийн соёл” нь ЮНЕСКО-ийн “Хүн類н биет бус соёлын өв”-д бүртгэгдсэн. Энэхүү соёлын өвд дараах зүйлс багтсан: Орчин үеийн асуудлууд ба ирээдүйн сорилт Хэдийгээр хаэнёо нарын өв соёл дэлхий дахинд үнэлэгдэж байгаа ч, дундаж нас нэмэгдэж, залуу үеийн сонирхол буурч, далайн нөөц хомсдож, далайн уур амьсгал өөрчлөгдөж байгаа зэрэг олон сорилтуудтай тулгарч байна. Тиймээс тэдний соёл, амьдралын хэв маягийг хадгалж, дэлхий дахинд түгээн таниулах нь маш чухал билээ. Дүгнэлт Haenyeo буюу Жэжүгийн усан шумбагч эмэгтэйчүүдийн соёл бол зөвхөн Солонгосын бахархал биш, мөн дэлхийн байгальтай зохицон орших уламжлалт мэдлэг, нэгдэл, хамтын үнэт зүйлсийн илэрхийлэл юм. Netflix, JTBC зэрэг олон улсын контентуудын ачаар хаэнёогийн соёл дэлхийн олон хүнд хүрч байгаа нь үнэхээр сайшаалтай. Цаашид ч энэ өв уламжлал ирээдүй үеийн хүмүүст уламжлагдаж, дэлхийн соёлын өв болон хадгалагдана гэж найдаж байна.