Trong thời gian gần đây, văn hóa haenyeo – phụ nữ lặn biển Jeju của Hàn Quốc đã thu hút sự chú ý của thế giới thông qua các tác phẩm nổi bật như loạt phim Netflix “When Life Gives You Tangerines” (폭싹 속았수다) và phim tài liệu hợp tác giữa BBC và JTBC “Deep Dive Korea: Cuộc phiêu lưu của Song Ji-hyo cùng Haenyeo”. Những tác phẩm này đã khắc họa chân thực cuộc sống, nỗi đau và tinh thần kiên cường của các haenyeo tại đảo Jeju, đồng thời giới thiệu rộng rãi văn hóa haenyeo độc đáo của Hàn Quốc đến khán giả toàn cầu. Haenyeo là ai? Haenyeo (해녀) là những phụ nữ lặn biển không sử dụng thiết bị thở, thu nhặt hải sản như bào ngư, nhím biển, bạch tuộc, rong biển… từ đáy biển nông. Ở các vùng biển khác nhau tại Hàn Quốc, họ còn được gọi bằng những cái tên như “murekkun” hay “jamnyeo”, nhưng từ “haenyeo” trở nên phổ biến từ thời Nhật Bản đô hộ. Tại Jeju, nghề haenyeo có lịch sử lâu đời và gắn bó mật thiết với đời sống người dân. Đặc điểm độc đáo của phụ nữ lặn biển Jeju Không giống với thợ lặn ở nhiều quốc gia khác sử dụng thiết bị hiện đại, các haenyeo Jeju lặn bằng hơi thở tự nhiên, chỉ với một số dụng cụ đơn giản như: Họ mặc bộ đồ lặn gọi là “mulot” và sử dụng kính lặn lớn gọi là “wangnun”. Kỹ năng lặn của haenyeo được rèn luyện qua nhiều năm từ khi còn nhỏ. Từ tuổi 7–8, các bé gái Jeju đã bắt đầu học bơi, tập lặn cạn gọi là “aegibadang”, và dần dần trở thành haenyeo chuyên nghiệp ở tuổi 15–16. Cộng đồng haenyeo – Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại Văn hóa haenyeo của Jeju không chỉ là một nghề truyền thống mà còn là một hệ sinh thái văn hóa độc đáo, nơi con người hòa hợp với thiên nhiên. Các haenyeo được chia thành ba cấp bậc: thượng quân (sanggun), trung quân (junggun) và hạ quân (haggun), dựa trên kỹ năng và kinh nghiệm. Trong cộng đồng haenyeo, sự chia sẻ kiến thức, hỗ trợ nhau trong công việc và gìn giữ các nghi lễ truyền thống là những giá trị cốt lõi. Một số nghi lễ độc đáo như: Năm 2016, văn hóa Jeju Haenyeo đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Điều này giúp nâng cao nhận thức về giá trị văn hóa đặc biệt của phụ nữ lặn biển Hàn Quốc trên toàn cầu. Thách thức và tương lai của Haenyeo Hiện nay, số lượng haenyeo đang giảm nhanh chóng do già hóa dân số, biến đổi khí hậu và suy giảm tài nguyên biển. Tuy nhiên, nhờ sự phổ biến của các nội dung truyền thông như phim Netflix “When Life Gives You Tangerines” và “Deep Dive Korea”, văn hóa Haenyeo đã tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ trên thế giới. Chúng ta cần tiếp tục bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa này, không chỉ vì nó là một phần di sản quý báu của Hàn Quốc mà còn là biểu tượng của sự kiên cường, bền bỉ và lòng yêu biển cả của người phụ nữ.