လွန်ခဲ့သောကာလက ကိုရီးယား၏ ဂျယ်ဂျူးကျွန်း(Jeju Island)သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ကျော်ကြားလာခဲ့သည်။ ထိုကျော်ကြားမှု၏ အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ခုမှာ ပင်လယ်ရေအောက်တွင် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းပြုနေသော အမျိုးသမီးများဖြစ်သည့် Haenyeo ကြောင့်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သည် အထူးအသက်ရှူကိရိယာများမပါဘဲ ရေငုပ်ကာ ပင်လယ်စာများကို စုဆောင်းကြသည်။ ယခုအခါ Haenyeo များ၏ ရုန်းကန်မှုဘဝဇာတ်လမ်းများကို ဇာတ်လမ်းတွဲများနှင့် မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်များမှတစ်ဆင့် ပိုမိုသိရှိလာကြသည်။
Haenyeo ဆိုသည်မှာ အဘယ်နည်း
Haenyeo (ဟဲ-ညော) သည် “ပင်လယ်သူ” ဟုအဓိပ္ပါယ်ရသည်။ ၎င်းတို့သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အထူးခြားဆုံးရေငုပ်သမားများထဲမှတစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရသည်။ အထူးသဖြင့် ဂျယ်ဂျူးကျွန်းတွင် Haenyeo အရေအတွက်သည် အများဆုံးဖြစ်ပြီး၊ ရေနက်ပိုင်းသို့ဆင်းပြီး ပင်လယ်စာများရှာဖွေသည့် ၎င်းတို့၏ထူးခြားသောလုပ်ငန်းပုံစံသည် ကိုရီးယားသမိုင်းနှင့်ယဉ်ကျေးမှု၏ အရေးပါသောအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
သမိုင်းအထောက်အထားများအရ Haenyeo များသည် ရှေးခေတ်ကာလမှစတင်၍ တည်ရှိခဲ့ကြောင်းတွေ့ရသည်။ ရှေးမှတ်တမ်းများတွင် အမျိုးသမီးနှင့် အမျိုးသားရေငုပ်သမားများ နှစ်ဦးစလုံးရှိခဲ့သော်လည်း၊ နောက်ပိုင်းတွင် အမျိုးသမီးများ၏ဦးဆောင်မှုဖြင့် Haenyeo ယဉ်ကျေးမှုသည် ပိုမိုအားကောင်းလာခဲ့သည်။ Haenyeo များသည် မိဘအဆက်အနွယ်မှဆင်းသက်လာသူများဖြစ်ပြီး၊ ငယ်စဉ်ကလေးဘဝကတည်းက ရေကူးခြင်းနှင့် ရေငုပ်ခြင်းကိုလေ့ကျင့်သင်ယူကြသည်။
ကမ္ဘာ့အသိအမှတ်ပြု Haenyeo ယဉ်ကျေးမှု
Haenyeo များ၏ဘဝနှင့်ယဉ်ကျေးမှုသည် ကမ္ဘာ့အသိအမှတ်ပြုမှုကို ရရှိထားသည်။ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် “ဂျယ်ဂျူး Haenyeo ယဉ်ကျေးမှု” ကို ယူနက်စကို၏ လူသားမမြင်နိုင်သော ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် (UNESCO Intangible Cultural Heritage) အဖြစ် စာရင်းသွင်းခဲ့သည်။ ဤအသိအမှတ်ပြုမှုသည် Haenyeo များ၏ လုပ်ငန်းအတွေ့အကြုံ၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကိုလေးစားသောနည်းလမ်းများ၊ အသိုင်းအဝိုင်း၏စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့် စည်းကမ်းတင်းကြပ်မှုတို့ကို အသိအမှတ်ပြုခြင်းဖြစ်သည်။
Haenyeo များသည် ရေအောက်တွင် မိမိတို့၏ အသက်ရှူစွမ်းရည်ကိုအသုံးပြု၍ တစ်ခါတစ်ရံတွင် မိနစ်အနည်းငယ်ကြာမျှ ရေငုပ်နိုင်ကြသည်။ ၎င်းတို့သည် ခရုများ၊ ပင်လယ်မှိုများ၊ ရေဘဝဲများ၊ ပင်လယ်သခွားသီးများ နှင့် ပင်လယ်ရေညှိများကို စုဆောင်းကြသည်။
ယနေ့ခေတ် Haenyeo များ၏ စိန်ခေါ်မှု
လက်ရှိအချိန်တွင် Haenyeo များသည် အဓိကစိန်ခေါ်မှုများနှင့်ရင်ဆိုင်နေရသည်။
- အသက်အရွယ်ကြီးရင့်ခြင်း (Aging): Haenyeo အများစုသည် အသက် ၆၀ နှစ်နှင့်အထက်ဖြစ်နေပြီး၊ မျိုးဆက်သစ်များက ဤအလုပ်ကိုဆက်ခံသူနည်းပါးသည်။
- သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာပြဿနာများ: ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် ပင်လယ်ရေအရင်းအမြစ်များလျော့နည်းလာမှုတို့ကြောင့် အလုပ်လုပ်ရန်ခက်ခဲလာသည်။
ဤပြဿနာများရှိနေသော်လည်း Haenyeo ယဉ်ကျေးမှုကို ကာကွယ်ရန်နှင့် ထိန်းသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းမှုများစွာရှိနေသည်။ ကိုရီးယားအစိုးရမှ “Haenyeo” ကို အမျိုးသားယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် (National Intangible Cultural Heritage) အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။
နာမည်ကြီးဇာတ်လမ်းတွဲများမှတစ်ဆင့် Haenyeo ကိုတွေ့မြင်နိုင်ခြင်း
Netflix ၏ နာမည်ကြီး ကိုရီးယားဒရာမာဇာတ်လမ်းတွဲဖြစ်သည့် “<When Life Gives You Tangerines>” သည် Haenyeo ၏ဘဝနှင့် အဖြစ်အပျက်များကို ထိမိအောင်တင်ဆက်နိုင်ခဲ့သည်။ ထို့အပြင် JTBC နှင့် BBC မှ ပူးပေါင်းထုတ်လုပ်ခဲ့သော မှတ်တမ်းရုပ်ရှင် “<Deep Dive Korea: Song Ji Hyo’s Haenyeo Adventure>” တွင်လည်း Haenyeo များ၏ ခိုင်မာသောစိတ်ဓာတ်နှင့် ရုန်းကန်မှုဘဝကို အသေးစိတ်ဖော်ပြထားသည်။
ယခုလို ဇာတ်လမ်းတွဲများနှင့် မှတ်တမ်းရုပ်ရှင်များမှတစ်ဆင့် Haenyeo များ၏ ယဉ်ကျေးမှုသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် ပိုမိုလူသိများလာခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ဤထူးခြားသော ကိုရီးယားယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ် သည် အနာဂတ်မျိုးဆက်များအတွက် ဆက်လက်တည်ရှိနေမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
